Τα εμβόλια είναι η προστασία των παιδιών μας από σοβαρές ασθένειες όπως η πολιομυελίτιδα, η ιλαρά και ο κοκκύτης. Χρησιμοποιώντας μέρη των ασθενειών που στοχεύουν, “εκπαιδεύουν” το ανοσοποιητικό σύστημα του παιδιού να τις αναγνωρίζει και να τις καταπολεμά, χωρίς να προκαλούν την ίδια την ασθένεια.Όμως όπως συμβαίνει με όλα τα φάρμακα, ενδέχεται κάποιες φορές να προκαλέσουν παρενέργειες. Στις περισσότερες περιπτώσεις, αυτές οι αντιδράσεις είναι ήπιες και ακίνδυνες. Παρακάτω θα δούμε τις συνηθέστερες και τις σπανιότερες παρενέργειες εμβολίων.
Πώς λειτουργούν τα εμβόλια:
Τα εμβόλια περιέχουν ίχνη ή εξασθενημένα παθογόνα (μικρόβια) ή μέρη αυτών. Όταν το παιδί σας κάνει ένα εμβόλιο, το ανοσοποιητικό του σύστημα:
- Αναγνωρίζει τα παθογόνα ως ξένα.
- Παράγει αντισώματα, πρωτεΐνες του αίματος που “μαθαίνουν” να επιτίθενται στα συγκεκριμένα παθογόνα.
- Δημιουργεί ανοσία, θωρακίζοντας το παιδί από μελλοντική μόλυνση.
Γνωρίζοντας τι είναι φυσιολογικό και τι όχι, μπορείτε να νιώθετε πιο ήρεμοι μετά τον επόμενο εμβολιασμό του παιδιού σας.
Ποιές είναι οι συνηθέστερες παρενέργειες των εμβολίων;
- Πόνος, ερυθρότητα ή οίδημα στο σημείο της ένεσης: Αυτά τα συμπτώματα είναι συνήθως ήπια και υποχωρούν από μόνα τους μέσα σε λίγες ημέρες.
- Κόπωση, πονοκέφαλος ή μυϊκοί πόνοι: Συνήθως είναι ήπιες και βραχύβιες.
Πυρετός: Είναι συχνό και συνήθως υποχωρεί από μόνος του. - Προβλήματα ύπνου: Μπορεί να δυσκολεύεται να κοιμηθεί ή να κοιμάται περισσότερο από το συνηθισμένο.
Μερικές φορές τα εμβόλια DTaP και πνευμονιόκοκκου μπορεί να προκαλέσουν άλλες αντιδράσεις, όπως:
- Πρήξιμο ενός ολόκληρου ποδιού ή χεριού
Πολύ λιγότερο συχνές αντιδράσεις περιλαμβάνουν:
- Εμετός
- Υπνηλία
- Απώλεια όρεξης
Πότε να καλέσετε τον γιατρό
Ενώ η πλειοψηφία των παιδιών λαμβάνει εμβόλια χωρίς προβλήματα, σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν αλλεργικές αντιδράσεις. Οι αλλεργικές αντιδράσεις από τα εμβόλια συνήθως συμβαίνουν γρήγορα, μέσα σε λίγα λεπτά ή ώρες μετά τον εμβολιασμό. Ακολουθούν ορισμένα σημάδια που πρέπει να προσέξετε:
Ένας καλός εμπειρικός κανόνας είναι να προσέχετε οτιδήποτε φαίνεται ασυνήθιστο, όπως αλλαγή διάθεσης ή συμπεριφοράς, υψηλός πυρετός ή αδυναμία. Οι σοβαρές αντιδράσεις είναι σπάνιες. Μόνο 1 στο 1 εκατομμύριο παιδιά τα έχουν. Ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζετε ποια συμπτώματα πρέπει να γνωρίζει ο γιατρός σας, ώστε να μπορείτε να λάβετε βοήθεια για το παιδί σας.
Μερικά συγκεκριμένα σημάδια που πρέπει να αναζητήσετε περιλαμβάνουν:
- Αναπνευστικά προβλήματα όπως συριγμός
- Βραχνάδα
- Κνίδωση
- Απαλό χρώμα
- Αδυναμία
- Γρήγορος καρδιακός παλμός
- Ζάλη
- Οίδημα στο πρόσωπο ή στο λαιμό (το πρήξιμο στο πρόσωπο, τα χείλη ή τον λαιμό μπορεί να υποδηλώνει σοβαρή αλλεργική αντίδραση που ονομάζεται αγγειοοίδημα)
- Υψηλός πυρετός (πυρετός άνω των 38.5°C μπορεί να αποτελεί ένδειξη αλλεργικής αντίδρασης)
- Επιληπτικές κρίσεις
Εξαιρετικά σπάνιες παρενέργειες των εμβολίων:
Σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις, κάποια εμβόλια έχουν συνδεθεί με σοβαρές παρενέργειες όπως κώμα, μακροχρόνιες επιληπτικές κρίσεις ή μόνιμη εγκεφαλική βλάβη. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι αυτές οι αντιδράσεις είναι απίθανες και η αιτιώδης σχέση με τα εμβόλια δεν έχει αποδειχθεί πλήρως. Οι επιστήμονες συνεχίζουν να διερευνούν τυχόν πιθανούς συνδέσμους.
Εάν παρατηρήσετε οποιοδήποτε από τα προαναφερθέντα σοβαρά συμπτώματα στο παιδί σας μετά τον εμβολιασμό του, καλέστε αμέσως το 166 ή να μεταβείτε στο πλησιέστερο νοσοκομείο. Η έγκαιρη ιατρική φροντίδα είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση πιθανών σοβαρών παρενεργειών.
